استاد سید امیر حسین افسری کاشانی

استاد سید امیرحسین افسری کاشانی

طراح، نقاش فرش و استاد بافت فرش‌های دستباف

استاد سید امیر حسین افسری طراح، نقاش و استاد مسلم بافندگی فرش کاشان در سال 1314 در محله سرپله کاشان در خانواده‌آی هنرمند به دنیا آمد. او کوچک‌ترین فرزند پسر خانواده بود و از همان کودکی تحت تاثیر آثار مادرش فرخ لقا و برادرانش که همگی در رشته فرش و طراحی آن فعالیت می‌کردند، بافندگی و طراحی فرش را آغاز کرد.

او با آنکه برخلاف برادرش سید محمد افسری از آموزش اساتید بزرگی بهره‌ای نبرد و نزد هیچ استادی آموزش ندید، با تکیه بر ذکاوت هنری خود به عالی‌ترین درجات هنری و فنی این رشته دست یافت.

او در نوجوانی به قدری در قلم‌زنی برای فرش مهارت داشت که افراد متخصص هم نمی‌توانستند تفاوتی میان قلم او و میرزا نصراله نقاش‌زاده(از چیره‌دست‌ترین طراحان و نقاشان کاشان و مبدع طرح بسیار رایج و تجاری فرش کاشان) بیابند.

ایشان در مسائل تکنیکی بافت مهارت کامل داشتند تا جایی که در سال‌های 1342 و 1343 از طرف وزیر صنایع استاد مسلم قالی بافی کشور شناخته شدند و پروژه بازبافی فرش پازیریک از جانب دولت وقت به او سپرده شد. از نمونه فرش‌های بافته شده او با نقش پازیریک به عنوان هدیه، به سران کشورهای مختلف هدیه داده می‌شد. از نمونه آثار تابلو فرش‌های او با مضامین فردوسی و ابوعلی سینا در موزه های ابوعلی سینا و توس نگهداری می‌شود.

او در رنگ بندی آثارش دارای سبکی متمایز، نو و منحر به فردی بود که در تاریخ فرش‌بافی ایران بی‌سابقه است. ایشان دارای روش‌های نوین و فرمولاسیون‌های جدیدی در رنگ‌آمیزی پشم برای فرش بودند که ویژه بازبافی آثار موزه‌ای است و کهنه نما نامیده می‌شود. او از پیشرفت صنایع روگردان نبود و به عنوان مشاور طراحی صنایع فرش راوند(اولین کارخانجات فرش ماشینی خاورمیانه) فعالیت داشت. ایشان در طراحی پارچه هم دارای آثار متعدد وصاحب قلم است.همچنین استاد عضو هیئت علمی گروه فرش دانشکده معماری و هنر بودند و در گرایش طراحی فرش در دانشگاه کاشان تدریس می‌کردند.

حیرت‌انگیزترین اثار او اتودهای فراوانی برای فرش‌های دستباف است که ترکیبی از نگاره‌های هخامنشی و سبک سنتی کاشان را نشان می‌دهد. این آثار سرشار از تخیل و عناصر سوررئال هستند که در ترکیب‌های جدید و غافلگیر کننده ارائه شده‌اند. فضاسازی این آثار به گونه‌ای است که گویی سبک قاجاریه در فرش کاشان یکسره و بدون توجه به آموزه‌های مکتب صفویه و ذهنی او در میان ساختار پیوند خورده است. موجودات اساطیری و ذهنی او در میان ساختارهای درهم پیچیده گیاهی یادآور نگاره‌های تخیلی دوران‌های اولیه در طراحی تزئینی ایران است.

تنها شاگردی که یارای پیگیری و اجرای طرح‌هایی هم پایه استاد داشت تنها پسرش مرحوم مهندس سید امیر مسعود افسری معمار و مدرس دانشگاه بود که در سال 1382 در اثر سانحه رانندگی جان سپرد(روحش شد و یادش گرامی باد).

فرش پازیریک

بافت فرش های خاص از جمله فرش پازیریک , که بنا به تقاضای وزارت فرهنگ و هنرسابق انجام گرفته است. این فرش کپی از اصل است که توسط هنرمندان ایران باستان در2500 سال قبل,طراحی و تهیه شده است. این فرش از دفینه ای در منطقه پازیریک سیبری کشف گردیده است.

طراحی و تهیه فرش تصویر ابوعلی سینا ( موزه بوعلی همدان )

عکس ابوعلی سینا
کار امیرحسین افسری کاشانی
هدیه انجمن فرهنگی ایران به خانه دوستی ملل در مسکو
از سمت راست نفر چهارم آقای امان الله جهانبانی (رئیس انجمن فرهنگی ایران و شوروی)